Những điểm mới nổi bật của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (có hiệu lực từ 01/10/2025)

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10/2025 và áp dụng cho kỳ tính thuế TNDN năm 2025. So với quy định hiện hành, Luật 2025 có nhiều điều chỉnh đáng chú ý: mở rộng diện chịu thuế (đặc biệt với doanh nghiệp nước ngoài và nền tảng số), bổ sung, làm rõ các khoản thu nhập chịu thuế và chi phí được trừ, điều chỉnh cơ cấu thuế suất và quy định phương thức tính thuế mới. Những thay đổi này nhằm hạn chế kẽ hở, khuyến khích ngành ưu tiên và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.

1. Mở rộng diện chịu thuế — đặc biệt với doanh nghiệp nước ngoài và nền tảng số

• Luật 2025 mở rộng phạm vi chịu thuế đối với doanh nghiệp nước ngoài có thu nhập phát sinh tại Việt Nam, bất kể có cơ sở thường trú hay không.

• Các hoạt động thương mại điện tử, nền tảng số, cung cấp hàng hoá/dịch vụ cho người dùng Việt Nam sẽ bị đánh thuế nếu tạo ra thu nhập tại Việt Nam.

• Nguyên tắc xác định nguồn thu nhập được làm rõ: thu nhập có nguồn gốc từ Việt Nam sẽ chịu thuế, không phụ thuộc nơi đặt cơ sở kinh doanh.
  Ý nghĩa: tăng công bằng giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài; gia tăng nguồn thu cho ngân sách.

2. Bổ sung các loại thu nhập chịu thuế và mở rộng chi phí được trừ

• Mở rộng danh mục thu nhập chịu thuế: bao gồm các khoản chênh lệch do đánh giá lại tài sản khi góp vốn, sáp nhập, chuyển đổi doanh nghiệp; tiền tài trợ; tiền thưởng, phạt hợp đồng…

• Mở rộng và chi tiết hoá các khoản chi được tính vào chi phí hợp lý khi xác định thu nhập tính thuế, ví dụ: chi phí liên quan đến giảm phát thải khí nhà kính, chi cho công trình công cộng phục vụ SXKD, chi cho việc biệt phái quản trị trong một số trường hợp đặc biệt, v.v.

• Thuế GTGT đầu vào chưa khấu trừ (mà không được hoàn) có thể được tính vào chi phí được trừ trong nhiều trường hợp — giảm bớt gánh nặng thanh khoản cho DN.

3. Thay đổi cơ cấu mức thuế suất — hướng tới cạnh tranh và khuyến khích

• Mức thuế suất chung được quy định là 20%. (Bản luật điều chỉnh các mức ưu đãi cho các nhóm doanh nghiệp khác nhau.)

• Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng áp dụng mức thuế ưu đãi 15%.

• Doanh nghiệp có doanh thu trên 3 tỷ đến không quá 50 tỷ áp dụng mức 17%.

• Ngành, hoạt động đặc thù (ví dụ khai thác dầu khí) vẫn áp mức cao hơn (25%–50% tùy dự án).

4. Phương pháp tính thuế theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu

• Luật bổ sung phương pháp tính thuế theo tỉ lệ % trên doanh thu, áp dụng với:

  • Doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam.

  • Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm ≤ 3 tỷ đồng mà không thể xác định chi phí hoặc thu nhập thực tế của hoạt động.

• Mục tiêu: đơn giản hóa việc thu thuế với một số nhóm đối tượng khó truy nguồn chi phí.

5. Điều chỉnh thời gian và điều kiện hưởng ưu đãi thuế

• Một số thời hạn ưu đãi bị rút ngắn hoặc tăng điều kiện hưởng: ví dụ thời gian miễn thuế cho thu nhập từ bán sản phẩm công nghệ mới giảm từ 5 năm xuống tối đa 3 năm.

• Tăng ngưỡng vốn tối thiểu để được hưởng mức ưu đãi đặc biệt (ví dụ: hưởng thuế 10% trong 15 năm yêu cầu quy mô vốn tối thiểu cao hơn trước đây).

• Các điều kiện về công nghệ, quy mô, thời gian giải ngân và tính tuân thủ quy định được đặt ra chặt chẽ hơn.

6. Mở rộng danh mục ngành nghề được ưu đãi

• Luật 2025 mở rộng ưu đãi sang nhiều ngành công nghệ số: an toàn thông tin, chip bán dẫn, trung tâm dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, dịch vụ số… — phù hợp chiến lược phát triển nền kinh tế số.

• Bổ sung ưu đãi cho các dự án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (hạ tầng kỹ thuật, cơ sở ươm tạo, không gian làm việc chung…).

7. Miễn, giảm thuế — phạm vi và thời hạn cụ thể hơn

• Luật quy định rõ thời gian miễn, giảm cho từng mức ưu đãi: ví dụ miễn tối đa 4 năm và giảm 50% tối đa 9 năm tiếp theo cho thuế suất ưu đãi 10%; tương tự các mốc cho thuế suất 17%…

• Có quy định đặc thù cho dự án đầu tư đặc biệt, cho phép Thủ tướng kéo dài thời hạn ưu đãi trong một số trường hợp.

Kết luận — tác động và khuyến nghị cho doanh nghiệp

Luật Thuế TNDN 2025 có nhiều điều chỉnh lớn: mở rộng diện chịu thuế với doanh nghiệp nước ngoài và nền tảng số, điều chỉnh thuế suất theo hướng tạo thuận lợi cho SMEs, mở rộng ưu đãi với ngành công nghệ số và bổ sung nhiều khoản chi được trừ. Doanh nghiệp cần cập nhật kịp thời, rà soát lại cách hạch toán, mô hình kinh doanh (đặc biệt với giao dịch xuyên biên giới) và chuẩn bị hồ sơ, chứng từ để hưởng hoặc tuân thủ các quy định mới.